
Από εδώ ξεκίνησαν με αρχηγό τους τον Εύανδρο οι Αρκάδες, περαιώθηκαν στην ιταλική χερσόνησο και οίκησαν για πρώτη φορά τον Παλατίνο Λόφο, την καρδιά της Ρώμης. Αυτός είναι ο λόγος που ο Ρωμαίος Αυτοκράτορας Αντωνίνος Πίος ανακύρηξε το Παλλάντιο ανεξάρτητη επικράτεια και της παρεχώρησε προνόμια ελεύθερης πόλης. Αυτός επίσης είναι ο λόγος που σύγχρονοι, συγκαιρινοί μας Ιταλοί, έρχονται γεμάτοι δέος και νοσταλγία και προσκυνούν την πανάρχαια κοιτίδα τους.
Στον κείμενο λόφο οι ανασκαφές έφεραν στο φως τη θεμελίωση 4 σπουδαίων ναών. Υπάρχουν σωζόμενα ίχνη του οχυρωματικού περιβόλου της ακρόπολης και έχουν βρεθεί και δύο σπουδαία αγάλματα, του Πάλλαντα και του Εύανδρου στην κάτω πόλη. Ο Παυσανίας διασώζει την ύπαρξη του ιερού των Καθαρών Θεών. Και Καθαροί, γιατί δεν δέχονται πια αιματηρές θυσίες. Τα ήθη έχουν πια εξευγενιστεί και σβήνει στα χρόνια του Παυσανία το πολεμικό ήθος που δημιούργησε το μύθο των αρχέγονων μυστικών θυσιών.
Μέσα στην πόλη του αρχαίου Παλλαντίου υπήρχε και ιερό της Περσεφόνης, της χθόνιας κόρης. Στην πεδιάδα κάτω από τον μυστηριακό λόφο κείτονται τα λιγοστά απομεινάρια δύο παλαιοχριστιανικών βασιλικών που κρατούν εντοιχισμένα αρχαιότερα αρχιτεκτονικά μέλη. Η μία από τις βασιλικές, χτισμένη τον 6ο αιώνα, είναι αφιερωμένη στον Άγιο Χριστόφορο.
Προβολή Αρχαίο Παλλάντιο σε χάρτη μεγαλύτερου μεγέθους